Eindelijk zomervakantie!?

‘Drie, twee, één…Jéééééééhhh!!,’ roepen alle kinderen, en een kleurige zee van zomerjurkjes en shorts, blote armen en benen, schooltassen en blije gezichten breekt los.

‘Heerlijk, eindelijk zomervakantie,’ zucht een medemoeder naast me.

Ik weet even niets te zeggen. Er gaat van alles door mijn hoofd. Liever bekijk ik dingen van de zonnige zomerkant, maar…

 ‘Eh…jij niet?’ vraagt de medemoeder.

Ik kijk naar haar en we lachen om elkaars gezicht. Dat van haar vragend, met een licht verdrongen glimlach. Dat van mij…weet ik niet. Ik wil niet liegen, maar ook niet klagen.  

‘Nee,’ geef ik toe, ‘niet echt.’

Zomervakantie

Ik verbaas me over moeders die het heerlijk vinden als het schoolvakantie is, ‘want dan moet er even niets’. Voor mijn gevoel moet er juist méér in de vakantie…en mag er minder. In de schoolvakanties gaan veel dingen anders. Normaal is het niet zo erg als dingen anders gaan en ik de kinderen daarin moet opvangen en begeleiden. Dat ben ik ook wel gewend inmiddels. Maar in de vakanties is er veel minder tijd waarin ik ongestoord alleen kan zijn, om daarvan bij te komen. En ik zal er af en toe ook op uit moeten gaan met de kinderen, maar ik ben bang dat het overal veel drukker zal zijn dan anders…en wij kunnen niet zo goed tegen drukte.

Ik leg het de medemoeder uit, maar hoe zorgvuldig ik mijn woorden ook afweeg…ik voel me alsnog een vreselijke zeur in haar ogen.

Maar de medemoeder vindt me helemaal geen zeur. Ook zij heeft haar soires, vertelt ze. Ze heeft een kindje met een fysieke beperking en komt daardoor ook wel eens in vervelende en moeilijk uit te leggen situaties, door omstandigheden die voor andere mensen juist prettig zijn. Ze begrijpt me dus helemaal. Ze heeft zelfs wat tips voor me!

Ik heb niets aan de tips, maar het helpt toch! Als ik even later naast mijn druk babbelende zoontje met autisme naar huis loop, voel ik me een stuk lichter dan daarvoor.

Eerlijk zijn

Eerlijk zijn over wat je moeilijk vindt en negatief doen zijn niet hetzelfde. In mijn gesprekje met de medemoeder op het schoolplein pakte het goed uit en dat is goud waard. Maar zelfs al zou een ander zich aan je ergeren, dan nog is eerlijk toegeven dat ergens tegenop ziet geen zeuren of negatief doen. Negatief doen over iets maakt bitter, maar eerlijk zijn over je struggles lucht op. En dat is een groot verschil!

Als het lukt om bij iemand je hart te luchten, krijg je ruimte om open te staan voor de positieve kanten van datgene waar je tegenop ziet. En dát zouden we elkaar allemaal moeten gunnen.

Dag voor dag

Ik kreeg dus ruimte om als het ware over de vakantie heen te kijken. En ik moest denken aan een trap.

Een trap neem je trede voor trede en niet in een keer. Zo komt ook de vakantie – en eigenlijk de hele opvoeding van kinderen – niet in een keer, maar per dag. Er zitten lastige, stomvervelende en vermoeiende dagen bij. Maar net zoals een trap steile en minder steile treden kan hebben, komen er ook dagen voorbij met dingen die je niet gemist had willen hebben, met kostbare momenten waarop je samen praat, lacht, even halt houdt en geniet van het uitzicht. Elke dag heeft wel van zulke pareltjes, die je mist als je er geen oog voor hebt.

Ik ben trots op elke stap omhoog. Niet omdat het perfect is of omdat ik zo vreselijk mijn best doe, maar omdat lastige situaties me uitdagen om uit mijn eigen autistische comfortzone te stappen en mijn grenzen te verleggen. En ook omdat ik zo een traptrede mag zijn waarlangs mijn kinderen verder omhoog kunnen klimmen…misschien juíst doordat het niet perfect is wat ik doe. Want dan hoeven zij dat ook niet te zijn.

‘Maak je dus geen zorgen voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen last’. – Mattheus 6:34

Dit blog heb ik mede geschreven voor de organisatie Dit Koningskind, waar ik vaste blogger ben.
Delen mag en ik vind het leuk om een reactie te ontvangen. Dat kan via deze website en via Zo kun je ’t ook zien op Facebook.
Meer lezen? Surf dan verder rond op mijn website of lees mijn autobiografie ‘Aan mij zie je niets‘, over opgroeien en opvoeden met autisme & geloof in God.

Autisme en vriendschap

Er zijn mensen met autisme met een rijk sociaal leven, of die in ieder geval één of meer goede vrienden hebben. Er zijn er ook die alleen een partner of een gezin hebben en die daar heel tevreden mee zijn.

Helaas zijn er ook mensen met autisme die zich vaak eenzaam voelen. Dat kan bijvoorbeeld komen doordat iemand moeite heeft met het aangaan of onderhouden van sociale contacten, of doordat het dagelijkse leven al zoveel energie kost dat er geen ruimte is voor een sociaal leven. Het kan ook zijn dat iemand zich zo vaak afgewezen heeft gevoeld dat hij de moed is kwijtgeraakt. Vaak zijn er meerdere oorzaken tegelijk.

In dit blog wil ik het hebben over aannames omtrent autistisch gedrag, die het onnodig moeilijk maken om alsnog een brug naar elkaar te slaan en eenzaamheid te voorkomen.

Onzichtbare beperking

Aannames ontstaan doordat mensen zelf gaan invullen waar ze eigenlijk te weinig van weten. Autisme is hier gevoelig voor, omdat het een andere informatieverwerking in de hersenen is, die je aan de buitenkant niet ziet. Autisme wordt daarom ook wel een ‘onzichtbare beperking’ genoemd.

Autisme zelf zit aan de binnenkant, maar mensen zien soms wel bepaalde kenmerken in het doen en laten van iemand. Deze ‘trekjes’ worden alleen niet altijd herkend als horend bij autisme. Zelfs al zijn de mensen op de hoogte van een eventuele diagnose, dan nog kunnen zij het gedrag makkelijk verkeerd inschatten. En zo komt er helaas wel eens een vervelend labeltje aan iemand met autisme te hangen.

Voorbeelden

Ik zal enkele voorbeelden noemen van negatieve labels op autistisch gedrag, waarvan ik zelf wel eens heb gehoord.

  • ‘Koppig’ (als iemand moeite heeft om te schakelen als plannen of meningen onverwacht veranderen)
  • ‘Egocentrisch ’ (als iemand zich zonder extra uitleg niet goed kan verplaatsen in een ander)
  • ‘Aanstellerig’ (als iemand last heeft van prikkels die een ander niet eens opmerkt)
  • ‘Ongevoelig’  (als iemand overweldigd raakt door iets en emotioneel dichtslaat)
  • ‘Betweterig’ (als iemand een bepaalde interesse heeft waar hij heel enthousiast over is en (bijna) alles over weet)
  • ‘Claimerig’ of ‘drammerig’ (als iemand regelmatig extra duidelijkheid en bevestiging nodig heeft).
  • ‘Antisociaal’ (als iemand moeite heeft met non-verbaal gedrag of als iemand zich afzondert om overprikkeling te voorkomen).

Je snapt wel dat dit soort aannames niet bijdraagt aan een goede omgang met elkaar. En dat is jammer, want het kan ook anders!

Begrip, uitleg & tijd

Ik heb nagedacht over wat zou kunnen helpen om dit soort misverstanden en irritatie te voorkomen. En ik kom tot drie elementen: Begrip, uitleg en tijd.

Begrip van autisme helpt om je niet langer te ergeren aan gedrag dat je niet begrijpt en om in plaats daarvan samen naar een oplossing te zoeken.

Uitleg: iemand met autisme heeft vaak alleen maar een beetje meer context, duidelijkheid en bevestiging nodig om te begrijpen wat er van hem wordt verwacht en onnodige stress te voorkomen. Sommige mensen met autisme vragen hier zelf al om, maar voor anderen is dit lastiger. Houd hier rekening mee!

Extra verwerkingstijd: alle prikkels komen bij mensen met autisme even hard binnen en bovendien in losse stukjes. Het is lastig om deze informatie te filteren en te sorteren tot een logisch geheel. Daarom helpt het mensen met autisme als ze niet onder druk gezet worden om meteen te reageren.

 Sterke kanten van autisme

Gelukkig zijn er ook mensen die juist genieten van de omgang met mensen met autisme, omdat het ook komt met een heleboel sterke eigenschappen, zoals:

  • Eerlijkheid en betrouwbaarheid
  • Originele ‘outside the box’ oplossingen
  • Details zien die anderen missen
  • Liefde voor kunst en diepgang
  • Authenticiteit
  • Goed kunnen luisteren en analyseren.
  • Origineel gevoel voor humor
  • Doorzettingsvermogen en focus
  • Een aanstekelijk enthousiasme als iets hun interesse heeft.

Ieder persoon is uniek, ook ieder persoon met autisme. Niet iedereen hoeft dan ook precies deze eigenschappen te hebben en de lijst is verre van volledig!  

Conclusie

Autisme staat een goede sociale omgang en het ontwikkelen van vriendschappen zeker niet in de weg. Maar het werkt alleen als je over en weer bereid bent te investeren in de relatie met genegenheid, begrip, respect, geduld, eerlijkheid en tijd.

Maar geldt dit niet voor elke vriendschap?

“Wij hebben de opdracht om de ander lief te hebben, omdat God ook van ons houdt zoals we zijn, en dat al deed voor wij van Hem hielden”  (Naar Johannes 4:19)

Dit blog heb ik mede geschreven voor Dit Koningskind
Delen mag!
Meer lezen? Kijk gerust verder op deze website! Ik heb ook een boek geschreven, een autobiografie over opgroeien met autisme en moederschap: “Aan mij zie je niets”
IK HEB OOK EEN FACEBOOKPAGINA: ‘ZO KUN JE ‘T OOK ZIEN’.

Autistisch uitloggen

Ultieme focus en daarbij de tijd en de omgeving compleet vergeten; dat is zo ongeveer het allerheerlijkste wat je met een autistisch brein kunt doen!

Het is heerlijk én noodzakelijk.

Mensen met autisme raken namelijk makkelijk overprikkeld van hun omgeving. Daarom hebben ze het nodig om regelmatig ‘uit te loggen’, bijvoorbeeld door even weg te gaan, of door helemaal op te gaan in een bepaalde fascinatie of bezigheid…of gewoon in de eigen gedachten. Soms gaat dit zo automatisch, dat ze zelf niet eens doorhebben dat ze in de ‘zone’ zijn en niet meer bij wat er om hen heen gebeurt.

Helaas kan dit door anderen makkelijk worden aangezien voor asociaal gedrag. Dat maakt dat er aan het fijne gevoel soms een scherp randje komt. Jammer, want dan lukt uitloggen niet goed meer.

Uitloggen is al zo oud als de Bijbel

Neem nou het verhaal van Marta en Maria…

Marta loopt zich al de hele tijd uit te sloven voor de visite, maar haar zus Maria heeft alleen maar aandacht voor wat Jezus te zeggen heeft en komt niet helpen. De spanning loopt op…

‘Hé, jij mag ook wel wat doen hoor!!!’

Zo herkenbaar! Hoe vaak ik deze woorden zelf niet naar mijn hoofd heb gekregen

  • als ik ergens zo in op ging, dat ik niet eens door had wat er om me heen gebeurde,
  • als ik duizelig en bekaf was van…niets???
  • als ik niet zag wat er moest gebeuren en waar ik moest beginnen.

Maar…Maria kreeg gelijk van Jezus

En hieraan klamp ik me vast.

Nu kan ik natuurlijk niet zeggen, dat wat ik doe, altijd net zo verheven is als wat Maria deed.

Alhoewel….

Voor God ben ik belangrijk, belangrijker dan wat ik voor een ander kan doen. Het goed zorgen voor mezelf is dus ook belangrijk. En soms is het even belangrijker dan meehelpen met een ander.

In die zin ligt het niet zo ver van wat Maria aan het doen was. Meer dan de visite een uitgebreide maaltijd nodig had, had zij op dat moment de woorden van Jezus nodig.

En Marta eigenlijk ook…

Huishouden

Huishouden is ook zoiets. Ik kan niet teveel doen, omdat ik er snel overprikkeld door raak. Bovendien houd ik graag energie over voor belangrijker zaken, zoals mijn kinderen, of…mijn eigen ontwikkeling.

Het voelt als falen, en als egocentrisme. Toch heb ik geleerd om ook hierin Maria gelijk te geven. Ik mag nu per dag maximaal een uur sloven van mezelf en ik moet ermee stoppen vóórdat ik overprikkeld raak.

Het kost moeite, want ik heb een enorm verantwoordelijkheidsgevoel. Maar het geeft inderdaad meer balans. Bovendien heb ik zoal ontdekt:

  • dat kinderen niet meteen ziek worden als hun beddengoed wat langer blijft liggen
  • dat je niet uit de toiletpot hoeft te kunnen drinken
  • dat sommige rotzooi ‘zichzelf’ opruimt (echt waar!)
  • en dat een beetje krantenbak wel tot vijf keer zijn eigen hoogte aankan (als hij vlak naast de kast staat tenminste).

‘Marta, Marta, jij maakt je bezorgd en druk over allerlei dingen. Maar eigenlijk is er maar één ding nodig. Maria heeft het goede gekozen. Dat zal haar niet worden afgenomen.’

Lucas 10:41-42 BB

Dit blog heb ik mede geschreven voor ‘Dit Koningskind’.
Over opgroeien, moederen en geloven met autisme heb ik een autobiografie geschreven: “Aan mij zie je niets”.