Autistisch uitloggen

Ultieme focus en daarbij de tijd en de omgeving compleet vergeten; dat is zo ongeveer het allerheerlijkste wat je met een autistisch brein kunt doen!

Het is heerlijk én noodzakelijk.

Mensen met autisme raken namelijk makkelijk overprikkeld van hun omgeving. Daarom hebben ze het nodig om regelmatig ‘uit te loggen’, bijvoorbeeld door even weg te gaan, of door helemaal op te gaan in een bepaalde fascinatie of bezigheid…of gewoon in de eigen gedachten. Soms gaat dit zo automatisch, dat ze zelf niet eens doorhebben dat ze in de ‘zone’ zijn en niet meer bij wat er om hen heen gebeurt.

Helaas kan dit door anderen makkelijk worden aangezien voor asociaal gedrag. Dat maakt dat er aan het fijne gevoel soms een scherp randje komt. Jammer, want dan lukt uitloggen niet goed meer.

Uitloggen is al zo oud als de Bijbel

Neem nou het verhaal van Marta en Maria…

Marta loopt zich al de hele tijd uit te sloven voor de visite, maar haar zus Maria heeft alleen maar aandacht voor wat Jezus te zeggen heeft en komt niet helpen. De spanning loopt op…

‘Hé, jij mag ook wel wat doen hoor!!!’

Zo herkenbaar! Hoe vaak ik deze woorden zelf niet naar mijn hoofd heb gekregen

  • als ik ergens zo in op ging, dat ik niet eens door had wat er om me heen gebeurde,
  • als ik duizelig en bekaf was van…niets???
  • als ik niet zag wat er moest gebeuren en waar ik moest beginnen.

Maar…Maria kreeg gelijk van Jezus

En hieraan klamp ik me vast.

Nu kan ik natuurlijk niet zeggen, dat wat ik doe, altijd net zo verheven is als wat Maria deed.

Alhoewel….

Voor God ben ik belangrijk, belangrijker dan wat ik voor een ander kan doen. Het goed zorgen voor mezelf is dus ook belangrijk. En soms is het even belangrijker dan meehelpen met een ander.

In die zin ligt het niet zo ver van wat Maria aan het doen was. Meer dan de visite een uitgebreide maaltijd nodig had, had zij op dat moment de woorden van Jezus nodig.

En Marta eigenlijk ook…

Huishouden

Huishouden is ook zoiets. Ik kan niet teveel doen, omdat ik er snel overprikkeld door raak. Bovendien houd ik graag energie over voor belangrijker zaken, zoals mijn kinderen, of…mijn eigen ontwikkeling.

Het voelt als falen, en als egocentrisme. Toch heb ik geleerd om ook hierin Maria gelijk te geven. Ik mag nu per dag maximaal een uur sloven van mezelf en ik moet ermee stoppen vóórdat ik overprikkeld raak.

Het kost moeite, want ik heb een enorm verantwoordelijkheidsgevoel. Maar het geeft inderdaad meer balans. Bovendien heb ik zoal ontdekt:

  • dat kinderen niet meteen ziek worden als hun beddengoed wat langer blijft liggen
  • dat je niet uit de toiletpot hoeft te kunnen drinken
  • dat sommige rotzooi ‘zichzelf’ opruimt (echt waar!)
  • en dat een beetje krantenbak wel tot vijf keer zijn eigen hoogte aankan (als hij vlak naast de kast staat tenminste).

‘Marta, Marta, jij maakt je bezorgd en druk over allerlei dingen. Maar eigenlijk is er maar één ding nodig. Maria heeft het goede gekozen. Dat zal haar niet worden afgenomen.’

Lucas 10:41-42 BB

Dit blog heb ik mede geschreven voor ‘Dit Koningskind’.
Over opgroeien, moederen en geloven met autisme heb ik een autobiografie geschreven: “Aan mij zie je niets”.

Mama wil ook wat

‘Ik was over de vijftig toen ik weer aan mezelf kon gaan denken.’

Dit zei een moeder van een inmiddels volwassen zoon met een beperking tegen me. Ze zei het, omdat ik klaagde dat ik me al zo oud voelde en nog steeds alleen maar aan het sloven was in mijn gezin met autisme. Wat ze zei, vond ik niet erg hoopgevend. Ik was nog lang geen vijftig en voelde me volkomen uitgeblust.

Herkenbaar?

Dan zit je waarschijnlijk in een soortgelijke situatie als ik. Je hebt een kind met een andere ontwikkeling, waardoor je niet (meer) kunt studeren of werken. Misschien zit je zelf ook wel ergens op het autistisch spectrum, waardoor het ouderschap van jou meer vraagt dan van de meeste andere ouders.

Ik ben een moeder met autisme en ik heb drie kinderen met dezelfde diagnose, en een man met een drukke baan. Omdat autisme iets is wat je aan de buitenkant vaak niet goed kunt zien, krijg ik nogal eens te maken met bepaalde opmerkingen. Ik noem er een paar:

  • ‘Dus je werkt niet? Dát zou ik ook wel willen!’
  • ‘Kinderen opvoeden is voor iedereen zwaar, niet alleen voor jou.’
  • ‘Iedereen is een beetje autistisch.’
  • ‘Mijn buurjongetje heeft het veel erger.’
  • ‘Alle kinderen moeten tegenwoordig iets mankeren.’

Aan dit soort gesprekken verspil ik liever geen energie. Ik heb het al druk zat met zorgen, extra afspraken nalopen, het bewaren van rust en regelmaat in mijn gezin en het koel houden van mijn eigen hoofd. etc. Omdat ik mijn leven zo anders hebt moeten inrichten dan de meesten van mijn medemoeders, is mijn sociale wereldje kleiner en kleiner geworden. Ik voel me vaak eenzaam.

Nog steeds herkenbaar?

Dan wil ik dit tegen jou zeggen:

  • Er is niets mis met thuismoeder zijn. Integendeel: het is megaknap wat je doet!
  • De ervaring die jij opdoet door thuismoeder te zijn, in jouw bijzondere situatie, kan door geen opleiding of functie geëvenaard worden. Straks mag je daarvan uitdelen, op een manier die bij jou past, misschien aan andere thuismoeders die het dan nodig hebben.
  • Je bent niet te oud om voor jezelf te kiezen, nóóit.

Ik ben nu 44 en ik ben professioneel fluitiste. Een onregelmatig leven met veel concerten zit er niet in. Maar een paar leuke concerten per jaar kan wel. En parttime muziekles geven ook. Een of twee dagen zou al leuk zijn. En als ik me dan specialiseer in het geven van muziekles aan kinderen met autisme: kaboem!!!

Zoek iets dat bij je past. Je kunt nu al beginnen met voorbereiden, door je te verdiepen in wat je leuk vindt. En als de tijd rijp is, maak dan een lijstje van datgene waar je hart ligt. En kijk dan naar wat er wel kan en niet naar wat er (nu nog) niet kan.

Geef niet op!

 “De rechtvaardigen groeien op als een palm,

Als een ceder van de Libanon rijzen zij omhoog.

Ze staan geplant in het huis van de Heer,

In de voorhoven van onze God groeien zij op.

Zij dragen nog vrucht als ze oud zijn

En blijven krachtig en fris.”

Psalm 92:13-15

Op muziekles

Muziek is goed voor de ontwikkeling van kinderen met autisme, vooral als ze zelf muziek leren maken. Als professioneel fluitiste weet ik dit natuurlijk als geen ander!

Onze jongste zoon wilde piano leren spelen…van mij! Superleuk! Dat wil zeggen: tot hij noten moest leren lezen. Dat vond hij niet logisch en wat hij niet logisch vindt, dat vertikt hij. Nu kan ik ook heus wel zonder notenschrift iemand helpen om muziek te leren maken…Maar nee, meneer kon zich niet over het mirakel van al die zwarte bolletjes met lijntjes en stokjes heen zetten. Sindsdien verzandde elke les in veel lawaai en weinig noten.

Maar hij wilde wél graag muziek leren maken…

Toeterles

Onze oudste zoon speelt bugel en zit in een orkest met allemaal coole toeters bij elkaar. Dat wilde onze jongste ook wel! Dus ging hij ook op toeter- ik bedoel- bugelles.

De eerste les ging goed. De tweede ook. De derde les ging precies hetzelfde en de vier lessen daarna ook: het ging dus helemaal niet meer goed! De juf begon te klagen dat hij meer moest oefenen.

Ik probeerde hem dus thuis te helpen. Maar alles wat ik zei wist hij allang, leidde hem alleen maar af, was onmogelijk en bovendien stom. Hij schreeuwde, ik schreeuwde. Wat nu?

Ineens had ik een idee: grote broer!

Grote broer wilde wel. Trots hielp hij zijn broertje met oefenen. Ze vonden het allebei leuk en binnen een middag kon hij drie tonen redelijk zuiver blazen.

Zo deden we het dus nog een paar keer, tot onze oudste op een dag schoorvoetend naar beneden kwam: ‘Het ging eerst goed, maar nu geef ik hem tien minuten les, waarvoor ik eerst dertig minuten met hem moet vechten…’

Je moet het zelf weten

Met een knoop in mijn maag ging ik naar mijn zoontje toe. Hij zag er een beetje sip uit.

Ik haalde diep adem: ‘Vind je het eigenlijk nog wel leuk om bugel te leren spelen?’

‘Ja, natuurlijk!’

‘Maar dan moet je toch wel af en toe oefenen?’

‘Doe ik toch?!’

‘Maar je gaat de HELE TIJD tegen ons schreeuwen als we je proberen te helpen….’

 ‘Omdat jullie me de HELE TIJD afleiden!!!’

Dus:

  • hij wil per se niet alleen oefenen,
  • maar hij kan onze aanwezigheid tijdens het oefenen niet verdragen.

Wat een spagaat!

Ik zei: ‘Je moet het zelf weten, maar zo is het niet leuk. Zullen we er anders mee te stoppen en het nog eens proberen als je wat groter bent?’

Het bleef stil.

Stilte voor de storm, dacht ik.

Maar het ging niet stormen. Mijn zoontje pakte rustig zijn bugel op: ‘Waar moet ik beginnen?’

Huh?

Ik had tegen hem gezegd: je moet het zelf weten. Was dat het? Had ik daarmee de controle aan hem teruggegeven? Was dat waardoor hij steeds blokkeerde?

Ik weet het niet. Zelf weet hij het ook niet. Maar voorlopig werkt het zo. En als het niet meer werkt, zien we het wel weer. Want ook dat hoort bij autisme: trots zijn op elke overwinning van je kind en daarin niet per se vooruit willen denken.

 ‘Maak je geen zorgen over morgen. Je hebt het al moeilijk genoeg met vandaag’ – Mattheüs 6:34 BGT

Dit blog heb ik mede geschreven voor Dit koningskind, een christelijke organisatie die zich inzet voor mensen met een beperking en iedereen die om hen heen staat.
Meer lezen? Kijk dan gerust rond op mijn website! Ik heb ook een autobiografie geschreven over het autisme in ons gezin: Aan mij zie je niets. Hoe mijn autisme drievoudig gezegend werd.’
Reacties zijn welkom en delen is lief!