Dankbaarheid

Thanksgiving

Vandaag gaat heel Amerika massaal aan de gevulde kalkoen. Het is namelijk Thanksgiving Day, al zal het dit jaar wat anders gaan dan in voorgaande jaren, vanwege corona. Thanksgiving is de grote neef van onze Dankdag voor Gewas en Arbeid. Het grote verschil is dat die bij ons alleen wordt gevierd door christenen, ingetogen in een kerkgebouw. Thanksgiving daarentegen, is een feest waar ook veel niet-christenen naartoe leven.

Los van de even waardevolle betekenis, klinkt Dankdag mij wat saai en onpoëtisch in de oren. Het woord Thanksgiving spreekt meer tot mijn verbeelding. Daardoor inspireert het mij om na te denken over het onderwerp dankbaarheid.

Dit is wat ik al mijmerend en mediterend vond:

De voordelen van een dankbaar hart

  • Dankbaarheid als levenshouding maakt je tot een mooier mens, omdat het een fijn gevoel is dat je hoofd opruimt. En dat zie je terug in je houding naar andere mensen toe, in de dingen die je doet en in je hele uitstraling.
  • Dankbaarheid is de kortste weg naar geluk. Veel mensen denken dat geluk het belangrijkst is in het leven, maar als je geluk zoekt, vind je het niet. Als je leert om dankbaar te zijn voor wat je al hebt, word je vanzelf ook gelukkiger.
  • Een houding van dankbaarheid maakt je authentiek. Het leert je om de oppervlakkige dingen los te laten en te zien wat echt belangrijk is in het leven.
  • Dankbaarheid is een geestelijke spier die je kunt trainen. Hoe meer je focust op dingen om dankbaar voor te zijn, hoe meer dankbaarheid je zult ervaren voor nog meer andere dingen. 
  • Het zou zelfs zo kunnen zijn dat je dankbaarheid zodanig in volume toeneemt, dat je uit het knellende pak van je somberheid groeit. Dankbaarheid is namelijk een andere manier van kijken naar je omstandigheden, waardoor je gaat denken in mogelijkheden in plaats van in onmogelijkheden.
  • Dankbare mensen kunnen meer hebben als het tegenzit. Zij maken hun dankbaarheid niet afhankelijk van hun omstandigheden en dat maakt ze weerbaarder.
  • Dankbaarheid helpt tegen stress. Dankbaarheid oefenen is namelijk een manier om te ‘aarden’. Door bewust na te gaan waar je allemaal dankbaar voor kunt zijn, elk detail waar je met je zintuigen en je gevoel bij kunt, kom je weer terug in het hier en nu en ben je minder bezig met verleden en toekomst. Zo breng je je angst en zorgen terug tot hanteerbare proporties en kom je tot rust.
  • Dankbaarheid geeft vertrouwen in de toekomst. Het laat je zien hoe liefdevol God op dit moment voor je zorgt. Waarom zou Hij dat dan in de toekomst niet doen?

Dankbaarheid is een keuze

Niet voor niets noemen de Amerikanen deze dag Thanksgiving. Dankbaarheid is niet iets wat per se vanzelf ontstaat, maar iets wat je geeft. Het is een houding, waarvoor je kunt kiezen. Teleurstelling en verdriet mogen er ook zijn, laat daar geen misverstand over bestaan, maar zelfs dan is er nog plaats voor dankbaarheid. Je kunt dankbaar zijn voor wat je nog wel hebt, meestal juist de kleine dingen die je voorheen niet zag. Je kunt ook dankbaar zijn voor iemand die oprecht naar je luistert als je vertelt over je verdriet of voor de troost en steun die je ontvangt van mensen om je heen of rechtstreeks van God zelf.

Er is altijd iets te bedenken om dankbaar voor te zijn.

Toen corona voor het eerst uitbrak in Nederland en er een lockdown kwam, was ik volledig uit het veld geslagen. Onze drie kinderen met autisme mochten ineens niet meer naar school, mijn man moest thuis werken en ik was constant overprikkeld. Ik voelde me depressief en overvraagd en kon me niet voorstellen dat het ooit nog goed zou komen. In die tijd maakte ik elke dag buiten een wandeling om te bidden en om mijn hoofd leeg te maken. Dat was fijn en ik voelde ik me dankbaar dat dit in ieder geval nog wel kon.

De dingen die er nog wel zijn

Al snel gingen mij dingen opvallen waar ik eerder aan voorbij liep. Ik ging steeds meer details zien die ik wilde vastleggen, als troost, en sindsdien ben ik ze gaan fotograferen, gewoon met mijn telefoon. Ik fotografeer mieren in bloemkelken, steeds dezelfde vlinder met steeds een andere lichtval op zijn vleugels, bloemen die bloeien tussen voegen van betonnen tegels, zwanen ondersteboven met hun kop in het zwarte water en hun spierwitte kont als een dobber overeind, de ondergaande zon die de horizon in de fik zet.

Bijna elke dag zie ik nu dingen die de moeite waard zijn om vast te leggen en om te delen op social media. Niet omdat fotograferen mijn nieuwe hobby is of omdat ik het zo goed kan, maar uit dankbaarheid voor al die mooie dingen die er nog wel zijn.

Zoek de dingen die boven zijn

Een dagboek bijhouden doe ik ook. Daarin schrijf ik moeilijke dingen van me af, maar ook de dingen waarvoor ik dankbaar ben. Zo zou jij ook elke dag drie dingen of personen op kunnen schrijven waarvoor je God dankbaar bent.

Begin klein en heb geduld, want het vergt oefening. Het is bij mij ook zeker niet zo dat ik me altijd dankbaar voel. Daar moet ik vaak echt met aandacht mee bezig zijn en dat vergeet ik ook wel eens. Maar uiteindelijk zal er iets gaan veranderen. Je hart zal zich gaan verplaatsen, van de dingen hier beneden, naar de dingen die boven zijn. Want die ene vlinder is een gedetailleerd en vernuftig kunstwerkje dat door God zelf is ontworpen. Dat is diezelfde God die elke dag de zon laat opkomen en ondergaan, nog steeds, ondanks alles. Het is een wonder dat die onvoorstelbare vuurbal, waar we niet buiten kunnen, ons niet verslindt. En tegelijkertijd de aandacht voor die ene vlinder precies op jouw pad; dat zegt toch wel iets.

Op die manier naar de dingen kijken richt je hart op de Schepper, op wat Hij belangrijk vindt en hoe Hij alles in zijn hand houdt. En dat geeft rust en vertrouwen.

In de kleine dingen

Vroeger kon ik zo tevreden zijn met een kopje warme koffie, dat ik die niet eens hoefde op te drinken om er toch het volste genot aan te beleven. Het gevolg was dat ik mijn koffie vaak vergat, tot ergernis van anderen die dan de koffie over zich heen kregen als ze het kopje oppakten in de veronderstelling dat hij leeg was. Ik kon blij zijn met de schone was die ik uit de machine haalde en mijn boodschappen pakte ik thuis uit alsof ik zojuist een schat had ontdekt.

Tegenwoordig sta ik meer onder druk en moet ik meer  moeite doen om te ontspannen en om mijn dankbaarheid te trainen. Maar ik doe het nog steeds, juist in de kleine dingen. Net nog. Ik moest stoppen met waar ik mee bezig was omdat mijn autistische zoontje anders een driftbui kreeg. Eerst voelde ik vooral ergernis. Toen dacht ik, aangezien ik toch over dankbaarheid aan het schrijven was: Dankuwel, Heer, dat U mij drie bijzondere kinderen heeft gegeven. Ik zou ze niet willen missen.

De situatie blijft hetzelfde…en toch voelt het anders.

‘Enter His gates with thanksgiving; go into His courts with praise. Give thanks to Him and praise His name. For the Lord is good. His unfailing love continues forever, and his faithfulness continues to each generation.’ Ps. 100: 4-5 CEV

Schildpad en Egel

Een lief coronaverhaaltje voor de kids

Ik heb hem niet zelf verzonnen, maar zag hem als filmpje voorbijkomen op social media. Het ging ongeveer zo:

‘Schildpad en Egel waren vrienden. Maar door corona mochten ze niet meer dicht bij elkaar zijn, want anders konden er heel veel mensen ziek worden. Misschien zijzelf of papa of mama. Of opa en oma. En dat wilden ze natuurlijk niet. Gelukkig konden ze op afstand nog steeds een heleboel dingen doen samen. Egel zwaaide naar Schildpad. Schildpad zwaaide terug. Egel stuurde een vliegkusje. Schildpad stuurde wel drie vliegkusjes terug. Ze lachten er allebei om. Ze stuurden elkaar een brief en ze vrolijkten elkaar op met een mooie tekening. Ze maakten zelfs samen op afstand muziek. Zo wist iedereen: Schildpad en Egel waren nog altijd dikke vrienden.’

Superschattig.

Of doodeng?

Het kan natuurlijk aan mijn complexe gevoelsleven liggen, maar ik moest huilen om dit verhaaltje. Ik zag een in roze suikerspinnensmaak verpakte zure werkelijkheid. En ik dacht: mogen we dan niet boos, bang, verdrietig en teleurgesteld zijn om wat ons nu overkomt?

Nogmaals: het kan ook aan mij liggen dat het zo voelt. Vanaf het begin van de corona crisis heeft het me al bij de keel gegrepen, dat alles voorlopig (of voortaan?) op afstand moet. De anderhalve meter maatschappij. Alle scholen dicht. Thuis werken. Geen verenigingen, geen muziek, geen sport. Kerkdiensten via Youtube. Overal spatschermen. Afstandstrepen en pijlen op de vloer en waarschuwingsborden aan lantarenpalen, etalages en deuren.

Daar is niets suikerspinachtigs aan.

Oud zeer

Later dacht ik: misschien ben ik zelf wel een beetje zoals Schildpad en Egel, die aan de buitenkant doen alsof alles oké is, terwijl het niet anders kan of ze moeten elkaar vreselijk missen. Misschien dat ik het daarom zo’n naar verhaaltje vind.

Als ik goed uitgerust en op mijn gemak ben, gaat het meestal goed. Maar soms voelt het in gezelschap alsof mijn hoofd en mijn lijf langzaam vol met stroop komen te zitten. Dan probeer ik gesprekken en afspraken af te houden. Hoewel dat niemands schuld is, voel ik me daardoor soms toch onbegrepen en buitengesloten. En niemand ziet het, want ik doe gewoon, net als Schildpad en Egel, alsof alles oké is. Ik vind het namelijk zo vervelend en ongezellig om het uit te moeten leggen. En niemand ziet er iets van, dus wat als andere mensen het niet zullen begrijpen of geloven?

En toen kwam de lockdown

Een intelligente lockdown zelfs. Wie had er ooit gedacht dat een groot deel van alle mensen plotseling drie maanden lang ongeveer net zo zou gaan leven als ik? Ik herken zoveel om me heen als ik zie en hoor wat de lockdown met mensen doet. Ze hebben stress en verdriet, vervelen zich, maken zich zorgen, ergeren zich en krijgen een punthoofd van alles. Net als ik! Het grote verschil is tussen mij en andere mensen is dat ik allang wist hoeveel groter alles lijkt als je wereld ineenkrimpt tot huis, gezin en laptop. Want ik had er al jaren mee geoefend.

En ik denk en ik hoop: zou dan toch…de grote wereld hierna misschien niet meer hetzelfde zijn?

Sterns kijken

Als ik me alleen of opgesloten voel, dan zoek ik God. Vaak vind ik Hem in de natuur. De natuur is overal tastbaar aanwezig en je kunt er altijd wel een les, troost of gewoon wat ontspanning uit halen.

Ik zag laatst twee sterns die zaten uit te rusten op een begroeid strookje land in een plas. Plotseling schoten ze omhoog en stortten ze zich beurtelings op iets dat zich verborgen had in het hoge gras aan de achterzijde van het eiland. Kennelijk hadden ze daar hun nest. Wat de dreiging ook was, het ging niet weg en de sterns gingen steeds feller tekeer. En ze waren maar alleen.

Ik pakte mijn verrekijker, ging op mijn tenen staan en tuurde alsof ik door het eiland heen hoopte te kunnen kijken.

Al snel kwam er van verderop een ander sternenpaar aangevlogen. En nog een. Zes sterns hadden tijdelijk hun nest verlaten om met z’n allen het noodlijdende paar te hulp te schieten. Als een woedende pijlenregen doken ze zonder ophouden op het gevaar. De tranen liepen over mijn wangen van al dat moois, waardoor ik constant moest knipperen om niets te missen. Sterns zijn mijn absolute lievelingsvogels. Toen zag ik aan de zijkant van het eiland iets wegschieten, vlakbij het water. Een brutale ekster gaf zich gewonnen.

Opgelucht en ontroerd dacht ik: misschien ben ik zelf ook niet echt alleen, al voelt dat vaak zo. Misschien zijn er nog meer mensen die zich zo voelen en zijn we daardoor dichter bij elkaar dan ooit, omdat we elkaar nu nog meer nodig hebben dan anders.

Ik besloot niet langer verdrietig en gekwetst te zijn door Schildpad en Egel. Ik zou ze een nieuw verhaaltje geven.

Schildpad en Egel

Niet altijd waren Schildpad en Egel vrolijk. Soms huilde Schildpad omdat hij het zo erg vond dat er zoveel mensen ziek waren geworden en omdat hij bang was. Dan wilde hij het liefst met zijn hoofd onder een deken liggen en niemand meer zien. Egel vond dat goed, want het is oké om af en toe bang of verdrietig te zijn. Egel was zelf wel eens boos, want hij vond thuisschool stom en hij vond het jammer dat er zoveel leuke dingen niet door konden gaan door corona. Dan stampte hij op de trap, sloeg met de deuren en dan wilde hij even geen aardige brief meer naar Schildpad schrijven. Schildpad begreep dat, want het is oké om af en toe boos te zijn. Ze vertelden elkaar steeds opnieuw: nu is het soms moeilijk, maar eens komt alles goed.

Op een mooie zonnige dag gingen Schildpad en Egel samen sterns kijken langs de grote groene plas. Daar liepen ze wel eens vaker, netjes anderhalve meter uit elkaar. Maar nu was het anders, want ze mochten weer met elkaar spelen. De baas van het land en de geleerde dames en heren had het zelf gezegd op de televisie. En maandag mochten alle kinderen weer naar school, elke dag van de week. Schildpad en Egel waren dankbaar en blij en het leek wel alsof de natuur dat ook was. Er vlogen twee sterns over. Samen keken ze de sierlijke witte vogels na en ze hoefden niets meer te zeggen, want ze wisten: alles kwam goed.’

EINDE

Leuk als je een reactie achterlaat! Dat kan onderaan dit bericht of via het contactformulier.

Delen: graag! Als je maar netjes de bron (www.zokunjetookzien.nl) vermeldt.

Als je niets meer wilt missen kun je je hiernaast (of hieronder als je surft met je telefoon) gratis inschrijven voor updates.

Zo kun je ’t ook zien heeft ook een eigen facebookpagina die je kunt liken of volgen.

Met dit blog doe ik mee aan de bloghop ‘Liefde Dichtbij’ van collegablogger Chiel Voerman. Wil je andere deelnemende stukken lezen of denk je erover om zelf iets te schrijven over dit thema? Klik dan hier. (Deelnemen kan tot 20 juni 2020).

Als je kleren maar goed zitten

‘Mijn broek zit niet lekker,’ piepte mijn jongste.

Ik voelde me ontzettend chagrijnig worden. Want ik zag het al aankomen: dit was weer zo’n dag. Vandaag zou geen enkele broek lekker zitten.

En ik kreeg gelijk. Even later zaten zoonlief en ik in zijn kamer onderbroekjes te passen. Van de hele stapel accepteerde hij er uiteindelijk maar een en dan ook nog met een diepe zucht. Dan nog de bovenbroek. De ene na de andere werd afgekeurd. Uiteindelijk kozen we er toch maar één uit die nog een beetje te doen was. Hij kreeg ook een ander hemdje, maar dat werkte niet. Dan maar zonder hemd. Tot slot werkten we nog een stapel shirts door en lukte het hem om zijn lievelingsshirt aan te houden. Sokken lieten we maar even zitten.

En ’s -middags had hij alles weer vol afschuw van zijn lijf getrokken.

Met veel moeite lukte het om hem tegen de avond zover te krijgen dat hij met een zachte joggingbroek en een shirtje aan naar beneden kwam, maar aan tafel begon hij hard met zijn handen te wringen omdat zelfs de huid tussen zijn vingers niet meer lekker zat. Ik kreeg het er benauwd van.

Bij het naar bed brengen deed ik alles om hem te laten ontspannen. Ik knuffelde hem, maakte poepgrappen ( daar ben ik namelijk retegoed in) en ik heb voor hem gebeden.

Ik gaf hem tot slot een verzwaringsdeken om onder te slapen in de hoop dat daarmee zijn hoofd wat tot rust zou komen.

Wat nu?

De volgende dag was het nog net zo erg.

Ten einde raad reed ik twee keer achter elkaar naar het winkelcentrum om nieuw ondergoed en nieuwe kleding te kopen en weer te ruilen, maar alles werd thuis direct afgekeurd.

Inmiddels raakte ik zelf ook overprikkeld, want ons winkelcentrum ziet er vanwege corona precies zo uit als de security op Schiphol, met overal verplichte mandjes, schermen, vaste looproutes en waarschuwingsborden. Vanwege de gespannen sfeer verander ik iedere keer als ik in een winkel kom in iemand met de sociale souplesse en de motoriek van een hoepel.

Strenger zijn?

Ik had met mijn volle hoofd makkelijk mijn geduld kunnen verliezen en ik had zelfs boos op mijn kind kunnen worden. Ik had er ook voor kunnen kiezen om duidelijke grenzen te stellen en om hem te straffen. ‘Gewoon strenger zijn’ zoals mensen soms tegen me zeggen als er dingen minder makkelijk gaan thuis.

Maar dan ga je er volgens mij vanuit dat het kind zelf geen oplossing wil en dat je hem dus moet dwingen. Niets is minder waar. Hij wil heus zijn kleren wel aan, maar het lukt niet, omdat ze aanvoelen als schuurpapier.

Dat is een belangrijk verschil.

Samenwerken

Samenwerken is volgens mij, als het even kan, de beste manier om je kind te helpen. Het voelt naar mijn moederinstinct in ieder geval beter.

Ik legde mijn zoontje uit dat ik denk dat zijn hoofd vol zit met alle veranderingen door corona en dat zijn hoofd hem daarom fopt met zijn kleren. Want vorige week kon hij zijn kleren toch ook gewoon aan?

‘Ja,’ zei hij, ‘ik denk het ook.’

Met dit uitgangspunt dachten we samen na over een manier om zijn hoofd opnieuw te leren dat het oké is om kleren aan te hebben.

‘Hoe lang moet ik ze dan aanhouden?’ vroeg mijn zoontje.

Dat bracht me op een idee.

Het kleren aanhouden schema

Bij de zindelijkheidstraining deelden we de dag op in overzichtelijke tijdsblokken en werkten we met beloningen. We hebben daar toen een soort plaskaart voor gemaakt waar stickertjes op konden worden geplakt en waar plaatjes op stonden van een snoepje of cadeautje bij elke overwinning. Zou zoiets voor deze situatie ook werken?

Ik deelde dit idee met mijn knutselfanate dochtertje en ze ging meteen aan de slag. Het resultaat was een uitbundig gekleurd schema, het ‘kleren aanhouden schema’. (Zie de foto bovenaan dit blog).

Bizar?

Je vindt dit misschien een bizar verhaal, of misschien herken je het juist wel omdat je ook een kind hebt dat sensorisch anders in elkaar zit dan de meeste kinderen.

Maar er bestaat ook gedrag dat minder duidelijk voortkomt uit overprikkeling, angst of stress. Mijn andere twee kinderen reageren bijvoorbeeld ook anders dan anders in deze crisis. Ze houden wel hun kleren aan, maar zijn meer rigide, vaker verdrietig, eerder boos, kunnen veel minder van elkaar velen…Ze praten niet over corona, maar ondertussen lopen hun hoofdjes ermee vol.

En ik geloof niet dat dit alleen maar gebeurt met mijn kinderen, omdat ze toevallig autisme hebben. Deze crisis is voor heel veel kinderen ontzettend moeilijk te bevatten. Het grijpt kinderen meer aan dan wij grote mensen denken.

Focus niet op het gedrag

Wees geduldig met je kinderen, ook als ze strontvervelend zijn en onbegrijpelijke dingen willen. Er kan best wel eens iets heel anders achter zitten. Deze keer doorzag ik het, maar ik heb spijt van alle keren dat ik heb gefocust op het gedrag van mijn kinderen en niet op de oorzaak daarvan.

Of ons schema gaat werken? Ik weet het niet. Het heeft wel enkele dagdelen gewerkt. Misschien werkt het niet meteen voor de hele dag en moeten we dat langzaam opbouwen. Misschien moet het toch een combi zijn van samen afspraken maken en streng zijn. Hopelijk is het maar een kwestie van tijd en rust.

Vanmorgen las ik een bemoedigende tekst die ik hier graag deel:

‘God is voor ons een veilige schuilplaats, een betrouwbare hulp in de nood. Daarom vrezen wij niet, al wankelt de aarde en storten bergen in het diepst van de zee.’-Psalm 46:1-3