Birthday Blues

Birthday blues???

Ja, het bestaat echt; ik heb het opgezocht. De dagen voor mijn verjaardag zat niet lekker in mijn vel, net als het jaar daarvoor en het jaar daarvoor en ik wilde weten of meer mensen hier last van hebben. Ik typte wat in op google en vond al vrij snel wat mij mankeerde: de birthday blues.

Birthday blues wordt ook wel verjaardagsdepressie genoemd. Persoonlijk vind ik dat wat overdreven, aangezien de term depressie gereserveerd is voor negatieve gevoelens die minstens twee weken aanhouden, met een gemiddelde duur van zes maanden. Een sippe week maakt dus nog geen depressie. ‘Verjaardagsdipje’ zou in dat verband een betere term zijn, alleen zullen sommige mensen dan weer denken aan een sausje waar de genodigden hun chips, kaas en repen komkommer in kunnen dopen.

Enfin, birthday blues dus: een onaangenaam gevoel kort voor of rond de verjaardag, waar sommige mensen echt door van slag kunnen zijn.

Birthday blues is iets heel normaals

Ik dacht dat het heel uitzonderlijk was om somber te zijn om iets feestelijks, maar het schijnt toch best vaak voor te komen. Ik las verschillende persoonlijke blogs en artikelen en wat blijkt? De een is er gevoeliger voor dan de ander, maar het kan in principe iedereen overkomen.

Maar…waarom?

Ik vond een blog dat speciaal ging over de waarom-vraag. Er werden daarin verschillende redenen genoemd waarom mensen verjaardagen moeilijk kunnen vinden, zoals:

  • moeite hebben met het feit dat je ouder wordt
  • te hoge verwachtingen hebben van de grote dag of van de aandacht of de cadeau’s die je hoopt te krijgen
  • een onbevredigend gevoel over wat je het afgelopen jaar hebt bereikt
  • niet tegemoet kunnen komen aan de sociale druk om het meest geweldige verjaardagsfeest ever te geven, vooral als het een jubileumjaar betreft
  • de nog immer onverwerkte teleurstelling dat je verjaardagen lang niet meer zo leuk en spannend zijn als toen je nog een kind was.

Voor mij geldt eigenlijk geen van deze redenen. Dat wil zeggen: de meeste niet meer dan op andere dagen van het jaar. En hoewel het afgelopen jaar best pittig was om op terug te kijken, heb ik ook veel om dankbaar voor te zijn. De kinderen doen het goed op school, we krijgen hulp en begeleiding, mijn eerste boek uit, ik heb allemaal mooie online concerten mogen geven, we zijn niet ziek geworden, etc.

een andere birthday blues babe

Ik vond een andere blog , van een jonge vrouw met psychische problemen die ook opzag tegen haar verjaardag. Haar redenen kwamen iets meer in de buurt van de mijne. Zij vond verjaardagen vooral erg veel werk. Ze vond het ook moeilijk om te accepteren dat er altijd weer mensen zijn die je verjaardag vergeten terwijl je had verwacht of gehoopt dat ze aan je zouden denken. Verder maakte de opgelegde vrolijkheid op deze dag haar extra bewust van haar problemen, vooral als het tijdens de festiviteit vooral over ditjes en datjes ging en zij zelf druk in de weer was en amper aandacht kreeg, terwijl het toch zeker háár verjaardag was.

Dat kunnen dus ook allemaal redenen zijn voor een birthday blues…

Maar die redenen zijn voor mij niet het belangrijkst:

Ik vind verjaardagen inderdaad ook veel werk en ik raak er vrijwel altijd overprikkeld van. Maar dat is voor mij niet de reden om er tegenop te zien. Ik word ook niet treurig als ik niet in het middelpunt van de belangstelling sta, hoewel het natuurlijk saai is als je helemaal geen aanspraak hebt. Dat mensen me misschien vergeten of dat ze op het laatst afzeggen, vind ik droevig, maar geen reden om weg te glijden in zwartgalligheid. Ik vergeet namelijk zelf ook wel eens onbedoeld iemands verjaardag.

En wat visite betreft was er dit jaar sowieso geen ruimte voor teleurstellingen, want vanwege de corona maatregelen kon ik maar enkele personen uitnodigen.

Eenzaamheid

Dat was wat ik na een tijd van zelfreflectie nog het meest passend vond als reden. Mijn birthday blues werd veroorzaakt door het gevoel dat ik anders ben, want daardoor vind ik moeilijk aansluiting bij andere mensen. En een sociale gelegenheid als een verjaardag versterkt dat gevoel van eenzaamheid nog eens.

Logisch.

En toen ik dit eenmaal van mezelf begreep, heb ik er eens goed om zitten snotteren om vijf minuten voor twaalf. Luchtte dat even op!

De gebrokenheid van de schepping

‘Het komt doordat je de gebrokenheid van de Schepping extra voelt rond je verjaardag,’ zei een medechristen.

 ‘Wat?’ reageerde ik vol ongeloof. Die had ik namelijk nog helemaal nergens op Internet gevonden en het leek me in eerste instantie ook nogal vergezocht

Toch dacht ik er even over na… 

‘Dus…ik voel me verdrietig en eenzaam rond mijn verjaardag, omdat ik ten diepste treur om de gebrokenheid van de Schepping, omdat die niet meer perfect is, niet helemaal zoals die zou moeten zijn?’

Ja, knikte de medechristen resoluut.

En het klopt nog ook

Hoe langer ik erover nadenk hoe logischer het eigenlijk is. Rond je verjaardag denk je terug aan je geboorte, aan je oorsprong, toen alles nog onverpest volmaakt was. En nu is dat niet meer zo. Dat is datzelfde diepe verdriet als om de schepping die niet meer perfect is.

Ik ben daar altijd al gevoelig voor geweest, als kind al. Hoe verschrikkelijk vond ik het toen ik op school voor het eerst iets leerde over milieuvervuiling en zure regen. Hadden ze me dat maar nooit verteld! Voor mij zat er voortaan om alle mooie dingen een uitlaatgrijs randje…

ook om mijn verjaardag…

Leuk & happy

Want op verjaardagen moet je altijd doen alsof alles leuk en happy is, maar mijn hoofd weet dat dat niet klopt. Helemaal niet alles is leuk en happy. Er zijn zieke mensen, verdrietige mensen, gemene mensen, er is oorlog en honger, er is plastic soup en klimaatverandering, er is corona. Het is helemaal geen feest, denkt mijn hoofd. Andere mensen kunnen voor een dag of nog langer doen alsof het er niet is, maar ik ben gevoeliger voor het kreunen van de schepping dan andere mensen en mij lukt dat niet zomaar.

Niet zomaar

Nu ik erachter ben gekomen, dat het komt door de eenzaamheid van het anders zijn, maar ook door het verdriet om de gebrokenheid van de schepping, weet ik dat dit gevoel recht uit het hart van God komt. Mijn birthday blues is dus niet verkeerd of raar.

Het zou zelfs kunnen leiden tot iets moois, iets hoopvols, want dat doen gevoelens die van God komen.

Overigens viel mijn verjaardag dit jaar reuze mee. Ik had genoeg afleiding, kreeg veel felicitaties op afstand en het was rustig en knus met alleen de ouders die langskwamen. Best heel oké voor een keer.

En volgend jaar ga ik het anders voorbereiden

Volgend jaar zal ik de tijd nemen om mijn afgelopen jaar met aandacht en waardering herdenken, het kwade en het goede. Ik zal mezelf toestaan om te treuren om de gebrokenheid van de schepping en ik zal God vragen om al mijn verjaardagstranen op te vangen in zijn kruik. Getroost en bemoedigd zal ik vervolgens om vijf minuten voor twaalf het glas heffen, samen met mijn geliefde, op een hoopvol nieuw levensjaar!

‘Wij weten dat de hele schepping nog altijd als in barensweeën zucht en lijdt. En dat niet alleen: ook wijzelf…’ Rom. 8:22-23a

‘Zie, Ik maak iets nieuws, nu zal het uitspruiten, heb je het nog niet gemerkt? Ik baan een weg door de woestijn, maak rivieren in de wildernis.’ Jes. 43:19

Autisme en het nieuwe normaal

Een gehavende vlinder

Het nieuwe normaal?

Corona is voorbij, maar niet helemaal. Het virus waart nog altijd rond en het kan dus ook weer opleven, altijd, overal. Het zal voorlopig bij ons blijven en niemand weet hoe lang nog. Misschien wel voor altijd. Dit is het nieuwe normaal, zeggen ze.

Ik vind het een verwarrende term, dat ‘nieuwe normaal’. Sommige dingen hadden altijd al normaal moeten zijn en zijn helemaal niet nieuw, zoals netjes je handen wassen en je best doen om een ander niet te bespatten met jouw snot en spuug. Andere dingen zijn wel nieuw, maar verre van normaal, zoals strikt anderhalve meter uit elkaar blijven, mondkapjes dragen en zoveel mogelijk thuis werken. Dat het toch normaal genoemd word, maakt me bang, want wat gaan ze straks allemaal nog meer ‘normaal’ verklaren?

Er zijn weer kerkdiensten

Gelukkig komt er ook weer wat oud normaal terug, al is het dan enigszins gehavend door allerlei maatregelen. Na de scholen en de horeca zijn nu bijvoorbeeld ook sommige kerken weer open. De onze ook.

In de diensten gaat het anders. Er mogen dingen niet meer en andere dingen moeten wel. We mogen niet dicht bij elkaar komen, moeten onze namen opschrijven, onze handen desinfecteren en pijlen volgen. De ruimte waar we samenkomen heeft een tribune met lijnen en kruizen van waar je wel en niet mag zitten, die onduidelijk zijn, zodat niemand er iets mee doet. Of lijkt dat maar zo en ben ik de enige die het niet snapt?

Zingen mag gelukkig wel, tot een bepaalde tijd, waarna de mensen die niet mee durven te zingen erbij komen. Door te zingen lijkt het even alsof nieuw normaal niet bestaat. Wat een opluchting!

Ieder heeft iets

Vorige week zondag hadden we een ieder-heeft-iets-dienst. Dat betekent dat we geen spreker hebben en dat iedereen die dat wil vooraan iets mag delen.

De voorganger opende de dienst met wat voorbeelden ter inspiratie: er was bijvoorbeeld iemand die tijdens haar vakantie allemaal foto’s van prachtige vlinders op facebook had geplaatst.

Dat was ik.

En ik wilde nog meer delen dan alleen vlinders. Terwijl anderen de spits afbeten, draaiden mijn hersenen op volle toeren. Ik probeerde me voor te stellen hoe ik zou vertellen over hoe heftig het thuis was toen de scholen dichtgingen, maar hoe goed de kinderen het uiteindelijk hadden gedaan, tegen alle verwachtingen in. Een bemoedigend verhaal, maar dan moest ik wel beginnen met vertellen over de problemen thuis. Zou dat niet zeurderig zijn?

Over mijn boek dan? Mijn eerste boek is net uitgekomen en dat vind ik best spannend. Of zou dat teveel op zelfreclame lijken? Misschien niet zo passend voor deze dienst.

Dat waren de leuke dingen die ik wilde delen. Maar eigenlijk voelde ik me vooral bezorgd en verdrietig om mijn jongste die zo slecht eet, dat we hem onder begeleiding opnieuw moeten leren eten en die zo overgevoelig is dat hij sinds de lockdown geen ondergoed meer verdraagt en alleen joggingbroeken aan wil. Ik kon daarvoor om gebed vragen, maar dan zou ik vast en zeker gaan huilen en wellicht zelf overprikkeld raken. Kon ik dat aan?

Toch maar de vlinders dan?

De vlinders waren al zo goed als aangekondigd, dus dat was in elk geval goed. En misschien had ik daarna wel de moed om ook nog om gebed te vragen…

Ondertussen vlinderde de een na de ander naar beneden om zijn of haar verhaal te delen, steeds voor ik de kans kreeg om op te staan. Hoe deden ze dat toch?

Ik kon beneden gaan wachten naast het podium. Dan kwam ik vanzelf aan de beurt. Maar waarom deed niemand anders dat dan? Was dat misschien omdat de tijd al bijna om was?

Waar bleef je nou?

Er werd nog om een laatste lied gevraagd, dat de band alleen zou zingen. Ter compensatie noemde ik een lied dat me veel troost had gebracht in wat ik had willen delen: ‘Vandaag’ van Kinga Bán. Maar dat lied konden ze niet vinden. Iemand anders koos een ander lied, waarna alle kansen voorbij waren.

De voorganger kwam na de dienst meteen naar me toe: ‘Bianca, waar bleef je nou? Ik had je vlinders expres genoemd en ik dacht nog aan je boek. Ik had verwacht dat je minstens dertig minuten het podium in beslag zou nemen.’

Meteen wist ik dat ik naar de verkeerde stem uit mijn hart had geluisterd en ik was teleurgesteld in mezelf. Als je iets waar je vol van bent of waar je mee zit niet eens kan delen op een plek als deze, waar je de mensen kunt vertrouwen, dan mis je toch iets.

Wat miste ik dan?

Verbondenheid

Pas later begreep ik wat het was: ik miste verbondenheid. Ik kan op mijn manier wel meeleven met een ander, maar andersom mis ik het gevoel dat mijn eigen vreugde en verdriet niet alleen mij maar aangaan. En in de coronatijd is dat alleen maar duidelijker geworden.

Feitelijk ben ik emotioneel nog steeds in lockdown, niet meer door corona, maar door mijn autisme. Omdat ik het zo moeilijk vind om te weten wanneer het oké is om iets te delen. En omdat ik me zo afgewezen voel als ik merk – of denk – dat ik weer eens drammerig, langdradig of betweterig gevonden word. Omdat de pijn daarvan soms ook de kop opsteekt als ik weet dat mensen het goede met me voorhebben.

Het echte nieuwe normaal

Deze dienst is het nog niet gelukt en dat is jammer, maar het geeft niet. Ik mag blijven oefenen, tot ik niet alleen weet, maar ook voel, dat ik niets anders hoef dan er gewoon te zijn, met mijn vreugde en mijn pijn. En dat dat voor God goed genoeg is en nooit fout: Gods nieuwe normaal in mij.

‘En Hij, die op de troon gezeten is, zei: “Zie, Ik maak alle dingen nieuw.”-Ik hoorde zeggen: “Schrijf het op. want wat hier wordt gezegd is betrouwbaar en waar.” Openbaring 21:5

‘Dit is vandaag en het is alles wat je hebt. Morgen komt later en gisteren is alweer weg. Dit is vandaag, met zijn vreugde en zijn pijn en je hoeft maar een ding te doen: dat is er zijn.’ Kinga Bán

Als je nog meer wilt lezen: Ik heb een autobiografisch boek geschreven. Het heet: ‘Aan mij zie je niets’. Klik hier voor meer info.